Ocena oddziaływania na środowisko to procedura polegająca na stwierdzeniu czy dany dokument (polityka, strategia, plan, program) lub przedsięwzięcie ingeruje znacznie czy też nie w środowisko naturalne oraz w jaki sposób.
Wyróżnia się:
- strategiczną ocenę oddziaływania na środowisko,
- ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko.
Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko jest to postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji polityki, strategii, planu lub programu. W ramach tej procedury sporządzana jest prognoza oddziaływania na środowisko m.in. dla planów zagospodarowania przestrzennego, programów i koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, strategii rozwoju regionalnego i lokalnego.
Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko jest postępowaniem w sprawie oceny oddziaływania na środowisko planowanego przedsięwzięcia, które obejmuje w szczególności:
- weryfikację raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko,
- uzyskanie wymaganych ustawą opinii i uzgodnień,
- zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa w postępowaniu.
Poszczególne rodzaje przedsięwzięć, które wymagają przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, określone są w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko.
W ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko sporządza się raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko (obowiązek sporządzania wynika z Ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko). Powinien on zawierać m.in. opis planowanego przedsięwzięcia, jego prognozowany wpływ na środowisko, opis analizowanych wariantów przedsięwzięcia, uzasadnienie wyboru danego wariantu, opis działań ograniczających negatywne oddziaływanie lub kompensację przyrodniczą, propozycję monitoringu oddziaływania planowanego przedsięwzięcia.
Karta informacyjna przedsięwzięcia jest to dokument zawierający podstawowe informacje o planowanym przedsięwzięciu, a w szczególności dane o rodzaju, skali przedsięwzięcia, użytych technologii, dotychczasowego użytkowania terenu, przewidywanej ilości wykorzystywanych surowców, rozwiązaniach chroniących środowisko, rodzajach i przewidywanej ilości wprowadzanych do środowiska substancji lub energii, obszarach chronionych znajdujących się w zasięgu znaczącego oddziaływania przedsięwzięcia. Kartę informacyjną przedsięwzięcia przedkłada się właściwym organom w celu uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.
Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach określa środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięcia (Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko). Jej uzyskanie jest wymagane dla planowanych:
- przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko;
- przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.